Tekkeköy Mağaraları

Tekkeköy Mağaraları, 1941 yılında İsmail Kılıç Kökten koordinatörlüğünde bir heyet le beraber araştırılmaya başlanmış ve burada çok sayıda tarih öncesi mağara, sığınak ve düz yerleşim yeri keşfedilmiştir.

Bu bölgede Eski Taş Çağı’na kadar uzanan buluntular arasında taş yontma yöntemleri ile elde edilen ok ve mızrak uçları, baltalar, kesici ve kazıyıcı aletler bulunmuştur.  ayrıca Tunç Çağı’na ait çömlek, küpe, bilezik ve iğne gibi gereçler de burada keşfedilmiştir. Bu buluntuların biçim ve teknikleri Orta Anadolu seviyesinde olup, kemikten elde edilen aletler Orta Anadolu ve Batı Anadolu’daki benzerlerinden ileri bir seviyededir.

Çınarcık Vadisi ve Fındıcak Vadisi’nin kesişim noktasında yer alan ve “Delikli Kaya” olarak bilinen kaya kütlesindeki basamakların incelemeleri sonucunda burada bir Frig kalesi olduğu belirlenmiştir. Bu kalenin küçük çaplı bir uç kalesi olup haberleşme amacıyla kullanıldığı düşünülmektedir. Tekkeköy Mağaraları‘nın bulunduğu vadide bir Hitit yolu tespit edilmiş ve bu yolun üst düzey Hitit döneminin önde gelenleri tarafından seremoni geçiş yolu olarak kullanıldığı sanılmaktadır.

Tekkeköy Mağaraları Hangi Çağa Aittir

Vadide Eski Taş Çağı, Orta Taş Çağı, Erken Tunç Çağı ve Hitit dönemine ait birçok buluntu da bulunmuştur. Bu buluntular Samsun’da Etnografya ve Arkeoloji Müzesi’nde sergilenerek halkın ziyaretlerine sunulmuştur. Mağaralarda bulunan ve MÖ 60.000 ile MÖ 15.000 yılları arasına ait olduğu anlaşılan Eski Taş Devri Çağı katmanı, Karadeniz Bölgesi’nin en eski yerleşim yeridir. Bu dönemde burada yaşayan insanlar, henüz topluluk bilinci gelişmemiş ve üretici pozisyonuna geçmemiştir.

1977 yılında sit alanı ilan edilen Tekkeköy Mağaraları, 2013 yılında turizme açılmıştır. Mağaraların 360.000 metrekarelik alanının yalnızca 96.000 metrekarelik kısmı ziyaretçilere açılmış olup, ilerleyen dönemde tüm alanın turizme kazandırılması planlanmaktadır.

Vadide ayrıca Hitit yolu, Frig kalesi kalıntıları ve eski Rum evleri bulunmaktadır. Hitit yolu ve Frig kalesi kalıntıları için bir çalışma yapılmamış ancak eski Rum evlerinden üçü restore edilmiş ve yalnızca biri faaliyet göstermektedir.

Tekkeköy Mağaralarında Restorasyonlar

1 Mart 2014 tarihinde Tekkeköy Mağaraları Arkeoloji Vadisi içerisindeki üç tescilli eski Rum evinden biri restore edilerek müze ev haline getirilmiştir. Bu müze evde mağara ve çevresindeki yaşamla ilgili malzemeler, kazılarda bulunan çanak çömlek parçaları ve heykeller sergilenmektedir.

Türkiye’nin ilk imitasyon müzesi olan bu müze evde, buluntular temel alınarak özel olarak üretilmiş birebir benzerleri sergilenmektedir. Müze, yıllık ortalama 180 bin ziyaretçi çekmektedir.

Haziran 2017’den itibaren vadideki tarihî evlerden birinin restore edilerek Ekolojik Oyuncak Müzesi’ne dönüştürülmesi çalışmaları devam etmekte olup, müzenin Eylül 2018’de açılması planlanmaktadır.

Tekkeköy Mağaralarına Nasıl Gidilir

Toplu Taşıma: Samsun’dan Tekkeköy‘e T4 ve R21 numaralı otobüs hatları ile ulaşabilirsiniz.

Yol Tarifi: Otobüsle Tekkeköy‘e gidip, Tekkeköy Mağaralarına yakın bir noktada inebilirsiniz. İstasyonlar ve hareket saatleri hakkında daha fazla bilgi için otobüs güzergahlarını kontrol edebilirsiniz. Kendi aracı ile gidecekler Tekkeköy’e girdikten sonra güney doğu yönünü takip ederek merkez camii geçtikten sonra sağa dönüb yaklaşık 2 kilometre sonra varacaklardır.